Leven met migraine | Gezondheid en psyche

Migraine en mentale gezondheid zijn sterk met elkaar verbonden. Zo kan ontspanning na stress een migraineaanval uitlokken, maar andersom kan een migraineaanval ook voor stress zorgen. Als je bijvoorbeeld dagenlang niet hebt kunnen werken of een afspraak met vrienden hebt moeten afzeggen, kan dat namelijk ook stress veroorzaken. Migraine en mentale gezondheid zijn dus nauw met elkaar verbonden, maar hoe houd je daar in het dagelijkse leven rekening mee? Hoe houd je de juiste balans om de dingen te doen die jij wil?

Met #indeaanval willen wij jou helpen deze vragen te beantwoorden. Je staat er namelijk niet alleen voor: meer dan twee miljoen Nederlanders hebben last van migraine. Inzicht in hoe anderen omgaan met migraine in relatie tot mentale gezondheid, kan jou verder helpen. We hebben daarom een aantal polls met stellingen over migraine en mentale gezondheid uitgezet. De uitslagen daarvan vind je hieronder, inclusief tips van een aantal ervaringsdeskundigen en een neuroloog in opleiding.

Stelling 1: Je kunt beter niet aan vrienden vertellen dat je last hebt van migraine

Slechts acht procent bestempelde deze stelling als een feit, dus een grote meerderheid vindt dat je beter wél aan je vrienden kunt vertellen dat je last hebt van migraine. Maar hoe kom je op dat punt? Volgens ervaringsdeskundige Evy Gruyaert start elke nieuwe relatie met een aftastingsfase. Zodra jij je veilig genoeg voelt, kun je vertellen over je migraine. Dat helpt je vrienden om jou beter te begrijpen en geeft jouzelf een geruster gevoel als je bijvoorbeeld moet afbellen, aldus Gruyaert.

Ervaringsdeskundige Cyrina Osefius beaamt dat je eerst aftast en pas daarna vertelt dat je last hebt van migraine. ‘In het begin ben je bang om als slachtoffer gezien te worden. Je wil dat iemand eerst jou leert kennen, in plaats van jou met migraine’, aldus Osefius. Toch vertelt zij het nu sneller dan voorheen, wat een positieve invloed heeft op haar nieuwe relaties. Acceptatie speelt daarbij een belangrijke rol: hoe verder je in het acceptatieproces zit, hoe gemakkelijker je jouw omgeving vertelt over je migraine.

Migraine heeft dus ook een belangrijk sociaal aspect, maar dat komt niet vaak aan bod tijdens de behandeling. Jammer, vindt neuroloog in opleiding Wardell Amerika. Hij ziet migraine namelijk als onderdeel van een systeem. ‘Migraine is een ziekte die iemand bij zich draagt, maar het hele systeem heeft invloed op die migraine’, aldus Amerika. Zijn tip: bespreek niet alleen de medicatie, maar ook het sociale aspect van migraine met je behandelaar.

Stelling 2: Een goede mentale gezondheid is de sleutel tot minder migraine

Twee derde benoemde deze stelling als een feit, een derde als een fabel. Amerika behoort tot die laatste groep. Hij stelt dat mentale gezondheid een rol speelt, maar dat migraine meerdere factoren kent. Toch benadrukt Amerika wel het belang van een goede mentale gezondheid bij de behandeling. Daar heb jij namelijk zelf invloed op. Op sommige andere factoren, zoals je hormonen, heb je dat niet.

Ook Gruyaert en Osefius stellen dat mentale gezondheid een rol speelt, maar niet de enige factor is. Je kunt heel goed in je vel zitten en alsnog een migraineaanval krijgen. In dat geval is het belangrijk dat je kijkt naar wat de trigger voor die aanval kan zijn geweest. Amerika: ‘Het is belangrijk dat mensen weten wat hun triggers zijn, zodat ze de juiste keuzes kunnen maken’. Toch kijkt hij altijd naar wat er past in het leven van zijn patiënten. Probeer niet álle mogelijke triggers te vermijden, zegt Amerika, want ‘het leven is meer dan dat’.

Mentale gezondheid heeft dus invloed op migraine, maar andersom geldt dat ook. Na een dagenlange aanval kun je je moe, gefrustreerd en moedeloos voelen. Toch probeert Gruyaert altijd positief te blijven. ‘Ik weiger om die migraine mijn persoonlijkheid, mijn leven en mijn manier van zijn te laten domineren. Het is een deel van mij, maar het is niet volledig wie ik ben’, aldus Gruyaert.

Stelling 3: Stressvolle situaties veroorzaken migraine

83% benoemde deze stelling als een feit, 17% als een fabel. Ook Gruyaert stelt dat hoe minder structuur en regelmaat zij heeft, hoe groter de kans op migraine. Niet alleen bij negatieve stress, ook bij positieve prikkels. Amerika beaamt dat iemand met migraine het best gebaat is bij regelmaat en een goede balans tussen stress en rust. Veranderingen in die balans, of ze nu positief of negatief zijn, kunnen een aanval uitlokken.

Osefius merkt ook dat zij na een periode vol prikkels vaak een migraineaanval krijgt. Toch kiest ze daar soms bewust voor. Dan drinkt ze bijvoorbeeld wél een paar glazen alcohol, ook al kan dat een trigger zijn. Om daar bewust voor te kunnen kiezen, is het noodzakelijk dat je jouw balans vindt. ‘Leer jezelf kennen. Wat werkt voor jou?’, stelt Osefius.

Volgens Amerika geldt dat niet alleen voor jouzelf, maar ook voor je behandelaar. Medicatie is natuurlijk belangrijk, maar het sociale aspect ook. Daar is voor artsen nog veel winst te behalen, denkt Amerika. Hij probeert daarom altijd meer te weten te komen over de persoon die tegenover hem in de behandelkamer zit. Wat voor werk hij of zij doet, hoe het gezinsleven eruitziet, enzovoorts. Met die kennis kan de behandelaar namelijk een beter passend behandelplan opstellen.